PLEIKU, PHỐ NÚI CỦA TÔI

 

PLEIKU , PHỐ NÚI CỦA TÔI   

 

Chiều viễn xứ bỗng nhớ về phố núi,
Chạnh lòng thương cánh nhạn lạc phương trời.
Biển Hồ xanh có còn mây dẫn lối ,
Dã quỳ vàng vẫn rợp giữa nắng rơi ?

Tháng Mười Một năm nào cơn gió trở,
Lốc mù xoay cuốn bụi đỏ tung cao.
Tiếng ríu rít đàn chim non về chợ,
Chiều tan trường rộn rã bước xôn xao...

Tháng Mười Một giữa Thu về lạnh giá,
Ai nhớ gì con đường cũ đìu hiu .
Phố núi cao đầy sương mù bay tỏa,
Trời thấp buồn thoi thóp hạt nắng xiêu .

Vẫn còn nguyên trong tôi con dốc nhỏ,
Dài tuổi thơ trên mỗi bước trợt trơn.
Gió núi dồn trong mưa dầm tầm tã,
Nhấn chìm đời dưới đáy nước nguồn tuôn.

Mấy mươi lần Thu qua trong ký ức,
Bao mùa xa lòng những tưởng phôi pha.
Trăng đã vỡ sao hồn Thu vẫn thức,
Vẫn ngẩn ngơ mơ sương khói nhạt nhòa ….

NG Thu Tâm

         Pleiku đây rồi, vùng đất đỏ và những rặng cây xanh rì thân yêu ngày xưa đã dần hiện rõ dưới ánh nắng chói chan của một ngày giữa mùa Xuân ấm áp. Tôi nhoài người nhìn qua khung cửa sổ nhỏ trên thân máy bay để thấy lòng rộn ràng pha chút bồi hồi nhớ mong . Cả một tuổi thơ với thời áo trắng khờ dại của chúng tôi đã trải qua trên Thành phố Cao nguyên “nắng bụi, mưa bùn” này . Một tỉnh lỵ nhỏ heo hút vừa âm thầm vừa náo nhiệt một thời gian dài với đủ màu áo trận được mang tên “Thành phố lính”. Áo lính như sắc thái riêng pha lẫn với áo trắng học trò tạo nên bức tranh thơ mộng trong thời chiến tranh. Mỗi chiều tan học , hàng đòan xe chờ bên cổng trường, các chàng áo Kaki trên những chiếc Jeep mỗi ngày kiên nhẫn chờ đón cho được nàng áo trắng nào đó…và rồi đã có biết bao mối tình thơ mộng đơm hoa kết trái được kết thúc bằng những đám cưới đẹp đôi…Và cũng lại có nhiều thư sinh đau khổ bỏ học đăng lính dù mùa thi sắp bắt đầu! Nhiều người vui trong kết hợp và cũng biết bao kẻ đau buồn vì thất tình, chia ly …

           Pleiku ngày xưa của tôi , vùng núi cao sương mù tĩnh lặng này từ lâu đã cho tôi một thân tình như đang trong vòng tay ấm áp của ngôi nhà yêu dấu. Thuở đó có những buổi sáng mùa Thu , nắng nhạt mênh mang tỏa rộng khắp trên cánh đồng hoa bát ngát. Cơn gió nhẹ thổi qua những làn hơi lành lạnh đủ làm xuýt xoa và co ro trong chiếc áo lạnh dầy. Thành phố còn hoang sơ chưa nhiều người ở nên ở những vùng xa phố một chút có cơ man hằng hà cây dại , những bông hoa rừng đẹp dịu dàng thanh khiết tràn lan hai bên đường .

 

 

Những buổi sớm Chủ Nhật, bước chân thả bộ dài trên triền dốc vắng, tôi thường lướt  ngang qua một vùng chói chang hoa dã qùy. Từng cánh hoa rung rinh trong gió sớm còn đọng long lanh giọt sương đêm chưa kịp tan. Khi dừng chân, đứng trên dốc cao nhìn xuống ngọn đồi không cao lắm , dưới thấp nữa trong tầm mắt, qua bên kia sườn núi xa xa, những vệt hoa qùy vàng như nổi bật hơn giữa rừng cây xanh mướt. Dã Qùy mọc đầy chen chúc nhau hàng hàng lớp lớp như sóng lượn hai bên đường kéo dài xuống triền dốc. Tháng mười một đầu mùa nên hoa rực rỡ đua nhau khoe sắc . Loài hoa chỉ nở vào cuối năm khi thời tiết báo hiệu mùa khô tới , loài cây bình dị có những hoa cánh to và chỉ một màu vàng duy nhất . Cây hoa mọc rất khoẻ như lấn át tất cả mọi cây lá chung quanh. Tôi thích nâng niu đóa hoa vàng thắm trên tay đưa lên mũi và hít nhẹ. Hoa không có hương thơm như các loài hoa khác, chỉ là mùi ngai ngái thoang thoảng ... Lòng tôi chợt thấy một cảm xúc nhẹ nhàng thanh thản, thấy yêu loài hoa hoang dại đơn sơ như con người của vùng núi đồi cao nguyên , thích vẻ mộc mạc thanh khiết như tâm hồn cô gái tuổi mới lớn chưa vướng chút bụi trần. 

        Khi gần đến ngày Tết, gió lốc từng luồng xoay xoay cuốn lên cao từng đám bụi mịt mù. Thủơ còn áo trắng đến trường nhìn thấy con lốc từ xa tiến dần tới là tôi đã sợ hãi co cả người, nhưng không thể né tránh được vì nó xoay rất nhanh.  Để con lốc lướt qua và thấy tòan thân bị biến thành lọ lem, mặt mày vằn vện và tóc tai rối bù trông như đang đóng vai tên hề trên sân khấu, cười ra nước mắt được. Nhưng đôi lúc vẫn thích thú đứng ngẩn người dõi mắt nhìn theo khi lốc xoáy đang lăn về phía xa, cố tưởng tuợng đó là… Ông Thần Đèn trong truyện cổ tích “Aladen và cây đèn thần” đang hóa thân. Rồi thầm ước, rồi mơ mộng xa xôi …  Những ngày này tuy thế bọn học trò chúng tôi rất thích, trong giờ học thường nghe tiếng hạt dưa cắn lốp bốp thật vui tai . Dù khi bị Thầy Cô bắt gặp là bị phạt, nhưng không ngăn được trò nghịch ngợm của đám học sinh tuổi đang lớn chúng tôi .

        Nơi đây mùa Đông với cơn rét buốt căm căm , cái lạnh như xé từng mảnh da hay buốt nhói trong xương tủy. Nhất là ban đêm khi làn sương phủ xuống, trong nhà mỗi tối Mẹ tôi thường phải đốt lên mấy lò than hồng mới làm ấm nổi không khí giá lạnh lan tỏa .Mấy chị em thích cuộn tròn như con tôm nằm rúc rích chuyện trò… Từng buổi sáng bắt buộc phải dậy sớm ôn bài, chúng tôi còn tiếc nuối chiếc giường ấm êm nên mỗi đứa cuốn theo tấm chăn mà còn run rẩy. Đến trường dù đã khoác chiếc áo lạnh dầy cộm , dù cố gắng nhưng hai hàm răng cũng cứ khua vào nhau lập cập lách cách nghe thật vui tai… Còn mặt mũi ai nấy cũng tái ngắt bơ phờ và  hai tay tê cóng cầm cây bút viết cũng lóng cóng lọng cọng , gò gẫm khó khăn lắm mới tạo ra được hàng chữ ngả nghiêng méo mó dị kỳ. Tập vở của tôi luôn được chăm chút nên khi nhìn lại phải dở khóc dở cười ! Thầy Cô cầm viên phấn viết bảng cũng khó khăn, lớp học những ngày này đối với bọn học trò nghịch ngợm chúng tôi lại trở thành thích thú, vì Thầy Cô bớt nghiêm khắc trong lớp . Tiếng cười và chọc ghẹo nhau chí chóe, bọn học trò trong giờ học thi nhau nói chuyện nhiều hơn …  Đôi lúc vào lớp học, đôi tay cóng lạnh không thể cử động, thầy trò nhìn nhau cười như mếu . Mỗi khi cất tiếng nói chuyện, từng làn hơi phả ra như khói thuốc bay tỏa.

          Tôi còn nhớ rõ mùa mưa hằng năm nơi đây bắt đầu từ tháng Tư , qua đến tháng Sáu thì dai dẳng cả tuần không ngớt và nặng nhất là vào tháng Bảy khiến đường xá càng thêm lầy lội, nhớp nhúa. Chỉ chấm dứt khi đến tháng Mười . Mưa thường xuyên dầm dề mấy ngày liền là đặc điểm của thành phố miền núi Pleiku. Mưa không to lắm nhưng dai dẳng, rầm rì theo gió tạt về cho cây cỏ lá hoa nghiêng ngả tả tơi , cho khách lỡ đường những cơn buốt lạnh,  gợi cho lòng người héo úa cơn sầu nhớ mênh mang.  Nhạc sĩ Huỳnh Anh đã lột tả hết được cảnh mưa rơi của miền núi rừng trong bài hát”Mưa Rừng” thật sống động khiến tôi càng cảm thấy yêu quý người đã viết ra:

     “ … Mưa từ đâu mưa về, làm muôn lá hoa rơi tả tơi. Phải chăng mưa buồn vì tình đời. Mưa sầu vì lòng người , duyên kiếp không lâu … Mưa thương ai mưa nhớ ai ? Mưa rơi như nhắc nhở . Mưa rơi trong lòng tôi … ”
 

        Sau cơn mưa, từng cơn lũ nước từ rừng núi tràn về dâng ngập khắp lối đi đường xá. Căn nhà chúng tôi ở hơi thấp hơn mặt đường nên Mẹ đã phải đào đường mương lớn ở chung quanh nhà cho nước lũ thoát đi . Lúc còn nhỏ đâu đã biết nghĩ suy đến nỗi khó khăn của người lớn nên  thường xuyên lội nước lại là trò chơi , là một điều thích thú vô cùng. Sau này khi lớn hơn một chút, lên đến Trung Học , mỗi lần hàng ngày có việc ra ngoài gặp phải nước lũ khiến tôi rất sợ hãi vì nước ngập tới bắp chân làm ướt hết áo quần , về nhà hai chân lúc nào cũng tê buốt vì ngâm nước lâu !  Bên hông nhà tôi là con dốc cao gần như thẳng đứng rất đáng sợ. phải lên xuống con dốc cao trơn trượt bùn đất  khiến tôi vô cùng khổ sở vì sơ hở một chút là bị té lăn cù lấm lem… Tôi không muốn mạo hiểm phải dò dẫm bước từng bước nặng nề và nguy hiểm nên có khi phải đi vòng con đường ngang mặt nhà, tuy xa hơn đến gấp mấy lần.  Mùa mưa đến gây đủ trở ngại cho những nữ sinh như chúng tôi, tà áo trắng không tránh khỏi điểm đầy bùn đất vương theo bước chân mỗi sáng chiều đi về từ trường . Vết bùn đỏ chẳng từ chỗ nào là từ chối không bám, từ chân áo lên tới đầu theo nhịp bước, như tô điểm chùm hoa dày đặc  khắp nơi , mỗi lần về nhà là vội vàng ngâm và giặt liền vì để qua hôm sau bùn đỏ sẽ bám chặt hơn rất khó tẩy . Giày dép thì nặng chịch làm khó khăn thêm bước đi vì cả mấy tầng đất bùn dẻo đặc quẹo bám chặt dưới đế . 

         Nhưng hè đến, những cơn nắng chói chan cháy da thịt rin rít mồ hôi lại làm mọi người thấy vô cùng khó chịu. Lúc đó ai nấy lại cầu mong sao cho có trận mưa trút xuống làm cho không khí dễ thở hơn .Nhiệt độ bất thường đối chọi , khiến cơ thể vốn yếu đuối của tuổi thơ tôi làm Cha Mẹ tôi phải chăm sóc rất vất vả .Cho đến bây giờ, tôi vẫn còn bị ngộp thở mỗi khi tiếp xúc với cái nóng quá độ. Mùa này, bụi mù theo những luồng gió thổi bám khắp nơi, nhuộm kín cảnh vật một màu đỏ đặc biệt . Từ ngọn cây đến bụi cỏ, từ nóc nhà đến mui xe . Khách phương xa mỗi lần chợt ghé qua chắc là không thể nào  chịu đựng nổi, nhưng với người dân Phố Núi  chúng tôi thì đã quen thuộc nên đâu có để ý gì. Có lẽ đây là nét đặc biệt của cao nguyên Pleiku nắng bụi mưa bùn mà người ta thường ví von.

         Pleiku còn có biển Hồ nước xanh lơ không đáy, hàng cây soi nghiêng bóng trên mặt hồ phẳng lặng thật nên thơ cho ta cảm giác êm đềm thanh tịnh. Bên kia bờ hồ trên đồi cao là ngôi Chùa nho nhỏ có con đường vòng theo chân núi để cho khách thập phương đến chiêm bái.  Ở dưới nước có cây cầu nổi bằng những thùng phuy xăng lớn rỗng ruột nối liền với nhau, kết tạo thành cây cầu độc đáo. Bước chân lên đó thấy chòng chành như đi trên thuyền và chỉ người nào gan dạ mới dám . Du khách nào chưa đến thăm Biển Hồ khi về đến Phố Núi chắc phải tiếc nuối lắm.

       Pleiku đặc biệt có cảnh chiều chiều trên đường dẫn vào các buôn của người Thượng những phiên chợ chỉ họp nhau vào buổi chiều đến khi tắt nắng. Phiên chợ dành cho dân trong làng trao đổi hàng hóa cho nhau hay gặp mặt trò chuyện. Các cô gái Thượng xinh xắn trong bộ quần áo của sắc tộc có dịp để ríu rít rộn ràng, để khoe nhau đôi trái tai căng lớn đến đâu, khoe chiếc vòng tay mới sắm được!

          Ôi, nơi vùng đất đỏ này đời sống của những ngày xưa có biết bao nhiêu trở ngại khó khăn nhưng khi xa rồi khó ai không nhớ thương ray rứt, không ước ao có ngày được trở lại thăm. Đó là thành phố nhỏ thân yêu của chúng tôi. Vâng, Pleiku một miền phố núi quanh năm với bóng mây che phủ , có những con đường ngăn ngắn, và các dốc thấp cao uốn lượn thơ mộng .. Đi bộ vòng quanh lên xuống phố xá chỉ khoảng mươi phút đã thấy mình vòng lại chốn cũ… đúng một phần như lời bài thơ của thi sĩ Vũ Hữu Định đã tả. Thế nhưng mấy ai xa rồi mà không lưu luyến chút tình , nhất là các anh lính chiến xa nhà thoáng gặp được bóng hồng giai nhân nào đó.  Con gái sắc tộc vùng Cao Nguyên tuy nước da hơi sẫm mầu nhưng nhiều cô rất đẹp , rất mặn mà duyên dáng. Còn các nữ sinh những ngôi trường Công và Tư trong thành phố cũng đã từng nổi danh là giai nhân một thời khiến bao người say đắm … Đặc biệt tình cảm mỗi người dân ở đây, nhất là tình đồng môn Pleiku dành cho nhau chẳng đâu sánh được. Chúng tôi có chung những người Thầy , Cô khả kính , hiền từ đã luôn bao dung và tận tụy chăm lo cho đám học trò nghịch ngợm. Dù thời gian có phôi pha mọi thứ nhưng tấm lòng chúng tôi vẫn luôn mãi yêu thương và nhắc nhớ.

           Buổi sáng sớm ngày thứ hai từ khi về thăm Pleiku , trời còn mờ hơi sương, tôi đã lén dậy thật sớm ra khỏi nhà để được một mình co ro trong chiếc áo lạnh mỏng đi tìm những kỷ niệm, để được đứng trên đầu con dốc cũ yêu dấu nay được san bằng chỉ còn hơi thoai thoải .Tìm làm sao lại được cảm giác trơn trợt mỗi mùa mưa , tất cả đường phố nay sạch sẽ và khang trang rộng lớn hơn nhiều trong mắt tôi. Con dốc đất đỏ năm nào nay đã được tráng nhựa đẹp đẽ  … Ngôi nhà xưa chẳng còn dấu tích, nay khác biệt lộng lẫy náo nhiệt với một dãy nhà hàng choáng ngợp đèn giăng xanh đỏ chớp chớp liên tục , ngôi vườn rộng lớn xum xuê hoa trái mà Cha Mẹ cùng chúng tôi đã chăm lo vun trồng bao năm cũng chỉ còn trong mơ. Trong ngôi vườn này từng gốc cây từng luống đất cũng chứa đầy kỷ niệm ấu thơ , một lũ bạn học cùng nhau chơi trò làm nhà bằng cách che mấy miếng nilon cột trên những gốc cây , hái trái cây ăn và nô đùa thỏa thích …Mẹ tôi còn chiều con, tạo nên một ngôi nhà nhỏ kết khung bằng dàn cây đậu rồng bao chung quanh khi tôi bị đau một trận dài mấy tháng. Ngôi nhà cây chỉ chừa một khoảng gọi là cửa ra vào và bên trong giăng một chiếc võng treo tòong teng … Sau  khi hết bệnh, tôi thường một mình xuống vườn nằm võng học bài, vẽ vời hay nghe nhạc rồi ngủ thiếp đi … Nay hình bóng Mẹ Cha cũng khuất biệt từ lâu, và các anh chị em cũng tứ tán mọi nơi . Nơi đây một thời tôi đã trải qua tuổi thơ hạnh phúc và lớn lên trong tàn khốc của chiến tranh … Này con đường Thống Nhất nối dài đến tận ngôi trường Trung Học thân yêu, cũng là sân cho bọn trẻ chúng tôi nô đùa hàng ngày . Cũng căn nhà này đã cho tôi đời sống lứa đôi một đời ghi khắc. Tất cả nay đã lạnh lùng lùi vào dĩ vãng không còn lại một dấu tích mảy may. Chỉ còn tôi đứng bơ vơ ,ngơ ngác nghẹn ngào trong gió thoảng. Giọt nước mắt rơi xuống như một lời tiễn biệt quá khứ , hay giọt lệ tiếc thương cho những kỷ niệm đẹp không bao giờ gặp lại !

         Một buổi lang thang đi tìm kỷ niệm, ngừng bước trước ngôi trường thân yêu xa xưa của thời tuổi dại .Tôi bỗng bàng hoàng nhìn khung cổng với bảng tên lạ lẫm đập vào mắt. Bước chân vào trong , mọi sự đã đổi thay hoàn toàn .Ngôi trường đã được xây thêm mấy dãy lớp học trông khang trang rộng lớn hơn rất nhiều .Bao nhiêu năm trôi qua nhưng trong trí tôi vẫn in bóng một vùng trời của thời con gái. Hình ảnh mới không hề gợi lên một cảm xúc nào ngoài nỗi xót xa tiếc nhớ . Ngôi trường cũ kỹ đơn sơ với bao nhiêu kỷ niệm nay đâu còn. Thầy Cô tôi, bạn học tôi nay tan tác khắp trời . Ai còn ai mất để nhớ nhau …  

       Tôi quay trở lại con đường cũ, bỗng muốn quên hết âu sầu để tìm lại cảm xúc được hưởng thụ cảm giác bồng bềnh khi ngắm những đám sương mù che hết một phần non núi xa xa , mây cuộn tròn từng cụm lớn loanh quanh ôm choàng lấy những qủa đồi , hình ảnh đâu đó rợp bóng hoa dã quỳ vàng trong ký ức. Tôi dừng chân , sững sờ trước một bức tranh tuyệt vời của thiên nhiên khi ánh nắng ban mai chan hòa làm đám mây từ từ tản mác và tan loãng dần. Những tia sáng sớm rọi xuống phản chiếu lấp lánh từng giọt sương đọng trên tàng cây ngọn cỏ. Chợt bắt gặp một bông hoa dã quỳ lẻ loi vươn lên ven đường còn ướt hơi sương, cúi xuống ngồi nâng niu trong tay đóa hoa dại tôi lại thấy lòng rưng rưng nhớ . .. Loài hoa đã một thời cho tôi nhiều dấu ấn khó phai . Loài hoa một thời  tượng trưng cho thành phố cao nguyên Pleiku của tôi nay đã bị con người đẩy sâu vào rừng hoang để nhường chỗ cho văn minh tiến bộ. Nhưng tất cả hình ảnh, kỷ niệm xưa đều đã được cất giữ trong tâm tư tôi chẳng thể nào bôi xóa .   

Thu Tâm.

Ngày về thăm Phố Núi Pleiku